Transmurale zorg is niet meer weg te denken uit ons dagelijks werk. Transmuraal betekent letterlijk “door de muren heen”. De zorg wordt niet meer gecentraliseerd binnen één bepaalde instelling maar overstijgt verschillende zorginstellingen en zorgpartners. Wanneer een patiënt opgenomen wordt in het ziekenhuis zijn er vooraf mogelijks al verschillende zorgverleners betrokken geweest. Denk maar aan een consultatie bij de huisarts of specialist, de inschakeling van thuiszorg. Ook stopt de zorg niet bij het ontslag uit het ziekenhuis. Achteraf zijn er nog vervolgconsultaties of nood aan ondersteuning thuis.

Bijkomend zijn er steeds meer evoluerende, innoverende en geavanceerde ontwikkelingen binnen de medische wereld waardoor behandelingen op kortere tijd verwezenlijkt kunnen worden en zijn deze ook minder ingrijpend dan voordien. Hierdoor zien we een daling van het aantal ligdagen voor hospitalisaties, maar wel een toename binnen dagziekenhuizen. Dit is een tendens die vermoedelijk alleen maar zal toenemen. Denk maar bijvoorbeeld aan de recente mediaberichten waarbij er concrete plannen op tafel zouden liggen om 1 op de 5 ziekenhuizen ’s nachts te sluiten. Daardoor zal er in een vroeger stadium binnen het zorgproces nagedacht moeten worden aan de zorg die eventueel al nodig is en/of in de toekomst zal zijn.

Hier zit een opdracht voor sociaal werk. Het is belangrijk om een goed netwerk uit te bouwen en eventueel samenwerkingen aan te gaan tussen verschillende zorgpartners om transmurale zorg voor elke patiënt te kunnen uitbouwen. Dit vereist een generalistisch perspectief en aanpak van de sociaal werker. Het is echter niet evident om alle zorgpartners en initiatieven te kennen zowel lokaal, regionaal, provinciaal en daarbuiten. Dit is niet enkel een opdracht voor een leidinggevende, maar eveneens als sociaal werker op de werkvloer kan het verrijkend zijn om dergelijke netwerken uit te bouwen.

Vanuit BSWZ trachten we de rol van sociaal werkers (zowel intra als extramuros) heel duidelijk in de verf te zetten als verbinder tussen de verschillende structuren. Tom Baert en Joeri De Munck maken deel uit van de MINZO werkgroep rond transmurale zorg en zetten dit ook op de agenda bij Zorgnet Icuro.
Wij horen ook heel graag van jullie, indien er reeds een good practice vanuit jullie werking/ziekenhuis is, om dit model eventueel ook te kunnen implementeren in andere ziekenhuizen. 

Vanuit BSWZ willen we jullie ook informeren over enkele reeds bestaande initiatieven waarin verschillende welzijns- en zorgpartners vertegenwoordigd worden en waar een samenwerking met ziekenhuizen interessant kan zijn om transmurale zorg trachten te waarborgen.

Een welgekend netwerk zijn de eerstelijnszones waarbij eerstelijnsorganisaties kennis en informatie met elkaar uitwisselen, maar ook werkingen op elkaar afstemmen. Er is aandacht voor lokale zorg- en welzijnsnoden om kwaliteit van gezondheidszorg te verbeteren. In Vlaanderen en Brussel zij er 60 eerstelijnszones. Meer informatie vindt je op hun website: https://www.eerstelijnszone.be/ .

Een andere organisatie die we onder de aandacht willen brengen is SAM vzw.
SAM staat voor steunpunt Mens en Samenleving. Zij ondersteunen en verbinden sociale professionals die maatschappelijk kwetsbare mensen ondersteunen. Ze versterken ook hun organisaties en partners in het sociale werkveld, en adviseren beleidsmakers. Meer informatie vindt je op hun website: https://www.samvzw.be/ .